NACIONALNI DAN PROTIV RAKA DOJKE
Poštovani,
U okviru Kalendara zdravlja, a u cilju podizanja svesti javnosti o značaju prevencije raka dojke, ove godine se, drugu godinu za redom obeležava Nacionalni dan borbe protiv raka dojke.
Širom sveta, pa i u Srbiji, učestalost ove vrste tumora kontinuirano raste već 30 godina i taj porast iznosi 3,1% godišnje. U odnosu na žene u Evropi, žene u Srbiji nalaze se u srednjem riziku obolevanja od karcinoma dojke i u visokom riziku umiranja od ove vrste malignog tumora. Prema statističkim podacima, rak dojke je najčešće maligno oboljenje kod žena u Srbiji pa i u Južnobanatskom okrugu. U Srbiji je tokom 2011. godine od karcinoma dojke obolelo 4616 i umrlo 1647 žena, U Južnobanatskom okrugu godišnje 150-200 žena oboli i 60-90 umre od raka dojke.
Činioci koji povećavaju rizik obolevanja od raka dojke su godine starosti (sa godinama starosti raste rizik), rak dojke u porodici (mama, tetka, baka), prethodni rak dojke, rana prva menstruacija (pre 12. godine), kasna menopauza (posle 50. godine), nerađanje, kasni prvi porođaj (posle 30. godine), nedojenje, upotreba hormonskih preparata, itd. Dugotrajna upotreba kontraceptivnih pilula, kao i drugih hormonskih preparata, bez redovnih lekarskih pregleda može predstavljati značajan faktor rizika u nastanku raka dojke. Pored toga i osobe koje žive i rade u okruženjima u kojima su izložene zračenju ili isparenjima različitih štetnih materija, pod povećanim su rizikom.
Otkriti rak na vreme daje mogućnost da se adekvatnom terapijom rak dojke može i izlečiti, a samim tim i sprečiti sve komplikacije koje ova bolest nosi. Ukoliko se rano otkrije, rak dojke je izlečiv u preko 90% slučajeva. Preporuke za rano otkrivanje raka dojke su samopregled dojke počev od 20. godine života svakog meseca, klinički pregled dojke kod izabranog lekara od 30. godine i prvi mamografski pregled od 45. godine, na svake dve godine.
Prevencija i rano otkrivanje su najuspešnije oružje u borbi protiv raka dojke. Ohrabruje činjenica da je rak dojke u velikom broju slučajeva izlečiv ukoliko se otkrije na vreme. Zahvaljujući organizovanim programima skrininga, usmerenim na rano otkrivanje raka dojke i blagovremenoj primeni adekvatnog lečenja, u većini razvijenih zemalja, u poslednjoj deceniji se beleži značajan pad mortaliteta.
U 2013.god. u velikom broju gradova u Srbiji započeti su organizovanj skrining programi ranog otkrivanja raka dojke, debelog creva i grlića materice. Do kraja 2013.god u Srbiji je u okviru Nacionalnih programa ranog otkrivanja malignih bolesti otkriveno 136 karcinoma dojke. Prema preporuci Mininstarstva zdravlja skrining ranog otkrivanja raka dojke počeo je u Pančevu krajem januara 2014.god. Tokom februara 2014.god na skrining raka dojke pozvato je 920 žena, 820 je pristalo na skrining mamografiju i 119 je obavilo snimanje.
S tim u vezi, neophodno je da se uključite i svoje aktivnosti usmerite na promociju preventivnih pregleda, skrininga i date savete o značaju usvajanja zdravog načina života.
Pozivamo Vas da se uključite i shodno mogućnostima usmerite svoje aktivnosti na promociju skrininga, preventivnih pregleda i usvajanja zdravog načina života.
Šef odseka za nezarazne bolesti
Dr Tanja Todorović , spec. epidemiologije n
