Kulturni centar Opovo: SLAVKO JOVANOVIĆ I JOVAN POPOVIĆ NA NOVIM MURALIMA
SLAVKO JOVANOVIĆ I JOVAN POPOVIĆ NA NOVIM MURALIMA
Opovo, 8. jul 2019;
Dva nova murala sa likovima Slavka Jovanovića i Jovana Popovića krase fasadu Kulturnog centra Opovo. Kao i prošli put autor je Aleksandar Stanojev, umetnik iz Ilandže, koji je diplomirao primenjeno slikarstvo i pored slikarstva, aktivno radi murale i mozaike.
Kako nam je rekla direktorka ONB Opovo Katarina Nikolić Ralić, ovaj projekat će se nastaviti, a u planu je slikanje murala sa likovima i drugih značajnih ljudi iz sveta umetnosti i nauke, koji su rođeni ili živeli i radili na teritoriji naše opštine, među kojima su Zoran Petrović (slikar i književnik), Andreas Majer (arheolog), Jovan Mikić – Spartak (olimpijac, novinar), Borislav Jankulov (istoričar)…
Za one koji nisu upoznati evo po koje reči o Slavku Jovanoviću i Jovanu Popoviću.
Slavko Jovanović je prvi srpski snimatelj i upravo je on pre 105 godina izveo prvi far u istoriji svetske kinematografije – kretanje kamere kroz prostor (horizontalno ili vertikalno), koja može biti nošena (snimanje iz ruke) ili vožena.
Slavko je rođen u Sefkerinu 1887. godine od oca Josifa i majke Perside o čemu svedoče matične knjige iz tog perioda. Vrlo mlad je otišao u Beograd gde je radio kao sajdžija u blizini hotela „Moskva“. Tu se prvi put se susreo sa kamerom kada je 1911. godine sniman prvi srpski igrani film „Karađorđe“. Mađarskom snimatelju Luj Pitorlf de Beriju bio je potreban neko kome može poveriti kameru, a mladi časovničar iz Sefkerina pokazao se kao veoma talentovan, sposoban i koristan. Dve godine kasnije, 23. avgusta u ranim jutarnjim satima, Slavko Jovanović je snimajući Knez Mihailovu ulicu, kao deo dokumentarne filmske reportaže „Povratak srpskih pobednika“, izveo prvi far u istoriji kinematografije.
Filmski teoretičar Božidar Zečević ovako opisuje taj događaj.
– Tog dana spremala se trijumfalna vojna parada i svečano otkrivanje spomenika Karađorđu na Kelmegdanu. Smišljao je kako bi paradu mogao da snima u cugu i došao na ideju. Kadar je snimio kamerom učvršćenom na platformu automobila, podignutom na metar i po od tla, ali ne znamo kakvo je vozilo koristio. Vožnja je ujednačena i kontinuirana, brzina kretanja ravnomerna, nema ni najmanjeg potresa, ispunio je dakle sve standarde za izvođenje onoga što profesionalci nazivaju „far“.
Prvi srpski snimatelj se filmom bavio do polovine dvdesetih godina, a istovremeno je bio i zvanični dvorski kino – operater. Slavko se vratio svom prvom, sajdžiskom zanatu, živeo van filmskog sveta, a umro je 1962. godine.
Jovan Popović je značajan predstavnik srpskog bidermajer slikarstva. Rođen je 14. oktobra 1810. godine u Opovu. Slikarstvo je učio prvo kod Konstantina Danila da bi školovanje nastavio 1842. godine na bečkoj Akademiji kod profesora Jozefa fon Firiha i Leopolda Kupelvizera. Oko 1846. završava studije i dolazi u Beograd, ali se vrlo brzo vraća u Banat, prvo u Vršac, a zatim u Pančevo, kada će se oženiti, a venčani kum mu je Jovan Sterija Popović. U tom periodu nastaje jedan od njegovih najboljih portreta „Dete s jagnjetom“.
Svojom umetničkom aktivnošću početkom prve polovine XIX veka, nagovestio je početak likovnog preporoda u Kneževini Srbiji. Slikao je pretežno portrete ljudi, žena i dece, pripadnika građanskog sloja, portrete značajnih ličnosti srpske političke i kulturne istorije: kneza Mihaila Obrenovića i kneza Aleksandra Karađorđevića. Pored portreta slikao je pejzaže i ikonostase: deo ikonostasa Nikolajevske crkve u Irigu, ikonostas Nikolajevske crkve u Segedinu, ikonostas i mobilijar u Kovilju, ikonostas Vaznesenjskog hrama u Subotici, zidne kompozicije Uspenske crkve u Novom Sadu.
Umro je u 25. septembra 1864. godine u Pančevu.
