ZADUŽBINA ANDREASA MAJERA
Opovo, 07. decembar 2016;
U plejadi arheologa, od Feliksa Milekera do Ljubomira Bukvića, koji su svojim istraživanjima i otkrićima zadužili vojvođansku i južnobanatsku istoriju, posebno mesto zauzima ime Andreasa Majera. Ono što Majera izdvaja od ostalih zaslužnih arheologa jeste činjenica da je on bio sveštenik, a da se arheologijom bavio amaterski.
U arheološkoj praksi, posebno u njenoj ranoj fazi kada se ova nauka formirala i razvijala, iskopavanjima su se bavili i istraživači koji nisu imali akademsko arheološko obrazovanje. Međutim, neka od najvećih otkrića tokom XIX veka dugujemo upravo takvim ljudima, podsetimo se samo Šlimanovih otkrića Troje i Lavlje kapije u Mikeni. Nažalost, „jureći“ za epohalnim nalazima, tadašnji istraživači pravili su ogromne štete na lokalitetima uništavajući nestručnim iskopavanjima „more“ podataka koje savremena arheologija beleži i na taj način rekonstruiše istoriju.
Mada nije imao formalno arheološko obrazovanje Andreas Majer je bio strastveni ljubitelj arheologije, a živeo je u vremenu kada je ova naučna disciplina imala već dobro izgrađenu metodologiju sa kojom je on bio upoznat. Majer nije bio „lovac na blago“ i znao je šta je istorijska i naučna vrednost svakog od artefakta koji je pronašao i dokumentovao u svojoj bogatoj zbirci.
Majer je rođen 1917. godine u Beloj Crkvi u porodici banatskih Nemaca. Gimnaziju je završio u Vršcu, a teologiju u Đakovu gde se 1941. godine zaredio za sveštenika. Kapelan je bio u Zrenjaninu, zatim u Kikindi, a od 1950. godine postaje župnik (paroh) u Opovu gde će ostati narednih 33 godine. Počasni savetnik Svete stolice postao je 1959. godine, a paski kapelan s titulom monsinjora i pravom nošenja ljubičastog pojasa, postao je 1977. godine. Od 1983. do 1989. godine bio je župnik u Vršcu, gde je penzionisan. U Vršcu je i umro 1992. godine.
Za arheologiju Majer se zainteresovao još kao gimnazijalac obilazeći okolinu bogatu istorijskim ostacima, koje počinje da sakuplja. Najplodniji period Majerovog arheološkog rada je bez sumnje u vremenu kada je službovao u Opovu. Blage naravi i dobrog karaktera „pop Andra“ kako su ga zvali, vrlo brzo je postao omiljen među vernicima ali isto tako i kod svih meštana Opova. Još uvek se među starijim meštanima prepričava njegova saradnja i druženje sa pravoslavnim sveštenikom Čedom Grujićem. Znali su Opovčani za Majerovu strast prema arheologiji, tako da su ga redovno obaveštavali ili donosili sve što bi našli u ataru prilikom kopanja ili oranja, a Majer svaki svoj slobodan trenutak koristio da sa nezaobilaznom arheološkom četkicom u svom spačeku „šparta“ okolinom.
Vrlo brzo njegova zbirka dostiže broj od 1000 predmeta iz svih doba preistorije, antike i srednjeg veka. Već 1964. godine zbirka je ozvaničena i stavljena pod zaštitu zakona, tako da danas predmeti iz Majerove arheološke zbirke popunjavaju fondove muzeja u Novom Sadu, Vršcu i Pančevu. Zbirku od 1388 predmeta 1967. godine otkupljuje Muzej u Pančevu, a zbirku su sačinjavali predmeti sakupljeni sa dva područja: Bele Crkve (Bela Crkva, Crvena Crkva, Vračev Gaj, Dubovac, Ram i Dupljaja) i Opova (Opovo, Baranda, Sakule, Čenta i Perlez).
Ono što je je značajno kada je u pitanju Majerov arheološki rad jeste da su nalazi iz njegove zbirke upotpunili arheološku kartu južnog Banata sa 24 nova lokaliteta. Njegovi nalazi sa neolitskog nalazišta Ugar – Bajbuk u Opovu bili su polazište za prva istraživanja na ovom lokalitetu, gde su osamdesetih godina izvršena velika sistematska istraživanja sa međunardodnom istraživačkom ekipom koju su činili naučnici iz Srbije, Holandije i Sjedinjenih Američkih Država.
Pored arheologije Majer se zanimao za sva pitanja vezana za prošlost južnog Banata, naročito Opova, gde je proveo gotovo sav svoj radni vek i polovinu života. Majer sakuplja i dokumentuje podatke iz lokalne istorije, etnologije i toponomastike, koje će ostaviti u vidu teksta o prošlosti Opova, koji će 2001. godine zajednički objaviti Istorijski arhiv Pančevo i Opštinska narodna biblioteka Opovo pod naslovom Opovo – prilozi za monografiju. (Č.Vučković)
Izvor: Južni Banat
