OPOVO, 12. novembar 2021 – U okviru projekta poboljšanja energetske efikasnosti objekta Predškolske ustanove „Bambi“ u Opovu ugrađena je nova prozorska PVC stolarija. Direktorka ustanove Gordana Rajšić je predsedniku opštine Milošu Markovu prezentovala rezultate projekta koji je finansiran konkursom Ministarstva pravde i budžetom lokalne samouprave.
„Početkom godine smo aplicirali na Oportunity konkursu Ministarstva pravde za energetsko poboljšanje uslova ustanove i ta sredstva smo dobili. Međutim, kako nam ta sredstva nisu bila dovoljna za kompletnu obnovu stolarije, tako da nam je u pomoć „priskočila“ Opština Opovo sa delom sredstava tako da smo ove godine uspeli da kompletno obnovimo stolariju“, izjavila je Rajšić.
Direktorka ustanove se posebno zahvalila lokalnoj samoupravi koja je pored stolarije finansijski podržala i nabavku mašina za pranje i sušenje veša, što je već duže vreme bio problem predškolske ustanove.
„Ovom prilikom želim da se zahvalim lokalnoj samoupravi koja je uvidela problem koji imamo u vrtiću a to je mašina za pranje veša, koja je stara 22 godine. Lokalna samouprava je opredelila sredstva za kupovinu mašine za pranje i sušenje veša, jer za ove 22 godine samo naše spremačice znaju kako im je bilo da svakodnevno peru i osuše sav veš“, pručila je Gordana Rajšić.
Tokom naredne sedmice mašine za pranje i sušenje veša biće dopremljene tako da će i ovaj problem predškolske ustanove biti rešen.
OPOVO, 4. novembar 2021 – Na sceni Kulturnog centra Opovo u subotu, 13. novembra (12:00h) na programu je pozorišna predstava za decu „Ceca Pereca i mudri poslastičar Peca“, koju izvodi Pozorištance Jelenica.
Ulaznice se mogu kupiti po ceni od 250 dinara u biblioteci u Opovu i Kulturnom centru Opovo.
Ujutru ponegde slab mraz, tokom dana sunčani periodi
Srbija, 12. novembar 2021 U Srbiji ujutru mestimično magla, na severoistoku, istoku i jugoistoku zemlje ponegde i slab mraz. Tokom dana malo i umereno oblačno sa dužim periodima sunčanog vremena, samo se tokom prepodneva očekuje duže zadržavanje magle na zapadu i jugozapadu. Vetar slab do umeren, južni i jugoistočni. Jutarnja temperatura od -2 do 4, najviša dnevna od 10 do 16 stepenoi, saopštio je Republički hidrometeorološki zavod. U Beogradu će preovlađivati sunčano. Vetar slab do umeren, južni i jugoistočni. Jutarnja temperatura oko 3, najviša dnevna oko 11 stepeni.
Izgledi vremena za sedam dana – do 19. novembra:
U većini dana umereno oblačno i suvo sa sunčanim intervalima, po kotlinama sa jutarnjom maglom.
U nedelju i ponedeljak prolazno naoblačenje ponegde sa slabom kišom. U košavskim područijima jak vetar.
Temperatura oko i malo iznad prosečnih vrednosti za ovo doba godine.Jače naoblačenje koje će usloviti pad temperature i mestimično kišu očekuje se krajem perioda.
Očekuje se intenzivniji saobraćaj van gradskih sredina
BEOGRAD, 12. novembra (Tanjug) – Petak uvek donosi pojačna intenzitet saobraćaja na putevima van gradskih sredina, saopštio je Auto-moto savez Srbije.
Za mnoge je ovo produženi vikend i očekivan je veći broj vozila na putevima koji vode ka zimskim turističkim centrima i odmaralištima.
Na naplatnim stanicama povremeno može dolaziti do kraćih zadržavanja kao i na onim deonicama na kojima se izvode radovi.
Prema informacijama Uprave granične policije, dobijenim u 05.30 časova, teretna vozila na izlasku iz zemlje na graničnom prelazu Gradina čekaju više od četiri sata, na Kelebiji tri sata, a na Batrovcima dva sata.
Ovaj projekat je sufinansiran iz Budžeta Republike Srbije – Ministarstva kulture i informisanja. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Malo je poznato da je jedan Sefkerinac bio prvi srpski kinooperater i prvi srpski filmski snimatelj. I ne samo to, jer je bio prvi snimatelj u istoriji kinematografije koji je uradio snimanje u pokretu. Učestvovao je u snimanju prvog srpskog igranog filma, bio je kinooperater na dvoru kralja Petra I Karađorđevića ali je karijeru završio kao što je i počeo – kao časovničar.
Slavko Jovanović je rođen 1887. godine u Sefkerinu od oca Josifa i majke Perside. Nisu poznati detalji iz njegovog života u Sefkerinu ali znamo da je u prvoj deceniji 20. veka imao časovničarsku radnju u Beogradu, u blizini hotela „Moskva“.
Matične knjige u Sefkerinu
Pored precizne mehanike mladi Slavko je imao još jednu strast. U to vreme ceo svet je obuzimala umetnička novotarija „pokretnih slika“, pa je i Slavko bio obuzet filmom. Samo godinu dana nakon prve filmske projekcije braće Limijer u Parizu 1895. godine, i Beograd je imao svoju filmsku premijeru u kafani Zlatni krst. U početku su to bili putujući bioskopi, a zatim se otvaraju bioskopi u sklopu hotela ili kafana. Jovanović je odlazio na sve kinoprojekcije i često boravio u „prostoru“ kinooperatera upijajući znanje i učeći novi zanat.
Jedan od bitnih momenata za njegovu kinematografsku karijeru dogodio se 1908. godine. U poznatoj kafani „Takovo“ na Terazijama, gde su se redovno održavale filmske projekcije, razboleo se mađarski kinooperater. Vlasnik se našao u problemu, sve karte su bile rasprodate i odlaganje nije dolazilo u obzir. Obratio se mladom Jovanoviću, koji se odmah prihvatio namotavanja filma, i pored treme koju je imao, kako je kasnije pričao, uspešno odradio projekciju, tako da će dobiti posao, prvo kao pomoćnik Bele Gotliba, a zatim i kao samostalni kinooperater u bioskopima Takovo i Pariz za mesečnu platu i večeru u restoranu. Na taj način Slavko Jovanović je postao prvi srpski kinooperater, jer su do tada ovaj posao obavljali uglavnom stranci, a biće angažovan i kao prvi dvorski kinooperater kralja Petra gde je za jednu filmsku seansu dobijao dukat.
Bioskopi Takovo, Kasina i Pariz u centru Beograda
Ubrzo se oprobao i kao snimatelj. Za žurnal je 1910. godine snimao poplavu Save u Karađorđevoj i Dušanovoj ulici. U stvari, Jovanović je kameru i filmsku traku uzeo kradom, snimio 120 metara trake, a kada je Svetozar Botorić, prvi srpski producent i vlasnika hotela i bioskopa „Pariz“ na Terazijama, poslao film na razvijanje u Francusku ispostavilo se da je snimljen bez ikakvih tehničkih grešaka.
Ipak, za njegovu snimateljsku karijeru presudan trenutak je vezan je za 1911. godinu i snimanje prvog srpskog igranog filma „Karađorđe“ ili „Život i delo besmrtnog vožda Karađorđa“, kako glasi pun naziv ovog filma.
Prvi srpski igrani film „Karađorđe“ ili „Život i delo besmrtnog vožda Karađorđa“
Film je režirao Čiča Ilija Stanojević, a za kamerom je bio mađarski snimatelj Luj Pitrof de Beri (Lajoš Pitrof). Producent filma Svetozar Botorić angažovao je Slavka Jovanovića kao Lujevog asistenta, a ovaj je vrlo brzo pokazao talenat, tako da mu je Luj kasnije prepuštao i kameru.
Nakon toga nije bilo ni jednog važnog događaja u Beogradu koji Slavko nije zabeležio kamerom, a pored Botorića, radio je i za još jednog u to vreme istaknutog producenta Đoku Bogdanovića, vlasnika bioskopa Kasina. U tom periodu nastaju dokumentarni filmovi Dolazak prvih srpskih ranjenika u Beograd (1912), Dolazak turskih zarobljenika u Beograd (1912), Sahrana majora Jovanovića (1912), Pogreb ruskog poslanika Hartviga (1914), Polaganje zakletve regruta Vardarske divizije (1914).
Dolazak turskih zarobljenika u Beograd; Pogreb ruskog poslanika Nikolaja Hartviga; Polaganje zakletve regruta Vardarske divizije; Povratak srpskih pobednika.
Međutim, u istoriju srpske i svetske kinematografije Slavko Jovanović ulazi 23. avgusta 1913. godine. Tog dana spremala se trijumfalna parada i svečano otkrivanje spomenika Karađorđu na Kalemegdanu. U ranim jutarnjim časovima u Knez Mihailovoj ulici, Slavko je izveo prvi far, odnosno snimanje u pokretu.
U kinematografiji ova odrednica predstavlja jedan od osnovnih elemenata u snimanju. Far je kretanje kamere kroz prostor – horizontalno ili vertikalno, kamera može biti nošena -snimanje iz ruke ili vožena – postavljanjem na far kolica, automobil, kran i slično.
Far u Knez Mihailovoj ulici
Slavko je smišljao kako bi paradu mogao da snima u cugu, tako da je kadar snimio kamerom učvršćenom na platformu automobila, podignutom na metar i po od tla. Vožnja je ujednačena i kontinuirana, brzina kretanja ravnomerna, nema ni najmanjeg potresa, tako da je ispunio sve standarde za izvođenje onoga što profesionalci nazivaju „far“.
Jovanović je tom prilikom uspeo da pokreće kameru levo i desno, da švenkuje, a prvi kadar u istoriji kinematografije snimljen u „hodu“ traje dva i po minuta i deo je dokumentarne filmske reportaže „Povratak srpskih pobednika“. Inače, prva vožnja na šinama izvedna je u filmu Dejvida Grifita „Netrpeljivost“ 1916. godine, a snimatelj je bio Bili Bicer.
Jovanović na smimanju reportaže Polaganje zakletve regruta Vardarske divizije (1914)
Jovanović je sa kamerom u rukama bio i 1918. godine kada je pobedonosna srpska vojska ulazila u Beograd, a zatim su usledili Ćele kula (1922), Proslava Kumanovske bitke (1922), Put beogradskih opštinara od Beograda do Bitolja (1922). Realizovao je i nekoliko montažnih filmova, među kojima je „Oslobođenje Beograda“ koji je završio zajedno sa Mihailom Mihailovićem.
Jovanović na ulici sa kamerom
Jovanović 1923. godine osniva preduzeće „Mačva film“ u čijoj produkciji je planirao da snimi film „Hajduk Stanko“ po romanu Janka Veselinovića. Međutim, nakon požara u kojem su mu uništeni knjiga snimanja i deo dekora, nije uspeo finansijski da se oporavi što je verovatno uticalo na njegovo povlačenje iz filma.
Poslednje što je radio bilo je angažovanje na snimanju jednog od prvih srpskih avangardnih filmova „Budi bog s nama“ ili „Kačaci u Topčideru“, ali taj materijal, nažalost, nikada nije pronađen. Nakon toga potpuno napušta svet filma. Vratio se svom prvobitnom zanatu i do kraja života radio kao časovničar i precizni mehaničar.
Ekipa filma Budi bog s nama (prvi s leve strane je Slavko Jovanović)
Zanimljivo je da se na lokalu dugo nije znalo da je prvi srpski snimatelj rodom iz Sefkerina.
Pre nekoliko godina jedan Beograđanin je došao u kancelariju matične službe u Sefkerinu da podigne neka dokumenta i pitao službenicu da li zna da je Slavko Jovanović rođeni Sefkerinac. Ona je o tome obavestila Opštinsku narodnu biblioteku Opovo i mi smo nakon sprovedenih istraživanja organizovali izložbu i štampanje publikacije „110 godina filma u Opovu“ gde je posebno mesto posvećeno Jovanoviću – Katarina Nikolić Ralić, direktorka Opštinske narodne biblioteke Opovo
Reprtaža i intervju sa Slavkom Jovanovićem
Pored ove izložbe, u okviru edicije „Žitelji Opova“ 2019. godine štampana je mini publikacija „Slavko Jovanović, snimatelj“, a iste godine naslikan je veliki mural sa njegovim likom na zgradi Kulturnog centra Opovo.
Slavko Jovanović je umro 1962. godine u Beogradu u 75. godini života. Ostaće upamćen kao jedan od najznačajnijih pionira srpskog filma do Prvog svetskog rata. Vrednost njegovih radova se pre svega ogleda u dokumentarnom karakteru ali je svakako jedan od entuzijasta koji je doprineo razvoju kinematografije u Srbiji. U Jugoslovenskoj kinoteci sačuvano je oko 30 minuta filmova i reportaža koje je snimio.
Biografski podaci korišćeni iz tekstova: „Srbin koji je promenio svet filma“ – Sonja Šulović; „Počeci kinematografije na tlu Jugoslavije 1896-1918“ – Dejan Kosanović; „Film u Kraljevini Srbiji: Od Zlatnog krsta do Karađorša“ – Dejan Kosanović; „110 godina filma u Opovu“ – Katarina Nikolić Ralić, Čeda Vučković; „Slavko Jovanović (1887-1962) snimatelj“ – Sanja Savić; „Pionir naše kimetografije, Slavko Jovanović“ – Dragoš Ivanović.
